Biobrandstoffen, een oplossing tijdens de energietransitie ​

Op het moment is meer dan 90% van onze energie afkomstig uit de verbranding van fossiele brandstoffen, zoals aardolie, aardgas en steenkool. Hierbij komt veel CO₂ vrij. De verbranding van steenkool alleen is al verantwoordelijk voor 41% van de totale wereldwijde CO₂-uitstoot. Daarnaast neemt de beschikbare hoeveelheid fossiele brandstoffen af. Het winnen van olie wordt relatief steeds duurder, aangezien veel van de makkelijk winbare olie al is verbruikt. Om zowel aan de stijgende vraag naar brandstoffen als het doel om zo veel mogelijk duurzame energiebronnen in te zetten te voldoen, wordt steeds meer aandacht besteed aan biobrandstoffen.

Wat is biobrandstof?

Binnen de Europese Unie werd afgesproken dat in 2020 minimaal 10% van de brandstoffen in het vervoer zal moeten bestaan uit alternatieve brandstoffen, zoals biobrandstoffen. Biobrandstof is een verzamelnaam voor brandstoffen die worden gewonnen uit plantaardig of dierlijk materiaal, wat wordt omgezet tot synthetische brandstoffen, zoals diesels. Deze biobrandstoffen kunnen worden gebruikt in standaard verbrandingsmotoren, waardoor ze kunnen dienen als alternatieve brandstof voor voertuigen. Een klein deel van de brandstoffen die nu voor auto’s worden gebruikt, bestaat al uit biobrandstoffen.

Het percentage biobrandstof in de gewone brandstoffen wordt jaarlijks licht verhoogd. Standaardbenzine bevat maximaal 5% bio-ethanol. Deze hoeveelheid ethanol kan door alle auto’s probleemloos worden gebruikt zonder voorafgaande aanpassing aan de motor. Veel nieuwere auto’s kunnen een hoger percentage bio-ethanol verwerken. Voor deze voertuigen is de brandstof E10 een goede keuze, waaraan 7,5 tot 10% bio-ethanol is toegevoegd. Tankstations zijn sinds 1 oktober 2019 verplicht om bij minimaal de helft van hun benzinepompen E10 aan te bieden.

Welke biobrandstoffen zijn er voor aggregaten?

Vrijwel alle aggregaten van Bredenoord draaien op diesel. Het voordeel van diesel ten opzichte van gas is dat het vervoeren van een dieseltank stukken eenvoudiger en minder gevaarlijk is dan het vervoeren van een gastank. Daarnaast laat biodiesel zich makkelijker bijmengen dan de meeste andere biobrandstoffen. Dit artikel gaat daarom met name in op biodiesels en laat biogas en bio-ethanol verder buiten beschouwing.

Veel synthetische biodiesels komen qua eigenschappen zodanig overeen met reguliere diesel dat er geen aanpassing van de motor nodig is. Twee bekende biodiesels zijn FAME en HVO. Deze brandstoffen hebben elk hun voordelen en nadelen. Over het algemeen wordt bij het mengen van brandstof voor de gewone consument gekozen voor FAME. Bredenoord geeft echter voorkeur aan HVO.

Wat is FAME?

FAME staat voor fatty acid methyl esters. Wanneer plantaardige of dierlijke oliën door een proces genaamd transesterificatie worden omgezet in vetzuren die als brandstof kunnen dienen komt deze biobrandstof tot stand. FAME kan goedkoper worden geproduceerd dan HVO, maar doordat deze brandstof water aantrekt wordt bacteriegroei gestimuleerd, wat vervuilend is voor de motor. In situaties waarbij brandstof langdurig ongebruikt wordt opgeslagen, zoals in de tank van een noodstroomaggregaat, kan dit problemen opleveren. Daarom is het, zeker bij gebruik van FAME, raadzaam om jaarlijks een brandstofanalyse uit te laten voeren.

Wat is HVO?

HVO staat voor hydrotreated vegetable oils. Om dit te produceren wordt biomassa vergast en vervolgens weer omgezet in een vloeistof. Dit proces resulteert in een significant schonere brandstof dan reguliere diesel; HVO bevat bijna geen aromaten en zwaveldeeltjes. Daarnaast komt bij de verbranding van HVO minder NOx en fijnstof vrij dan bij de verbranding van reguliere diesel. HVO is duurder in productie dan FAME, maar werkt waterafstotend en is daarnaast in principe zuiverder en kwalitatief beter. Bredenoord biedt als biobrandstof daarom alleen HVO aan.

Wat is GTL?

Wanneer hernieuwbare brandstoffen ter sprake komen, wordt GTL ook vaak genoemd. GTL is echter geen biobrandstof, maar een synthetische diesel die uit aardgas wordt gewonnen via een productieproces dat vergelijkbaar is met dat van HVO. GTL is qua eigenschappen vrijwel identiek aan reguliere diesel, maar is stukken schoner door het ontbreken van zwaveldeeltjes en aromaten. Tot heden hoeft in GTL geen biobrandstof worden bijgemengd, wat ervoor zorgt dat het eerdergenoemde probleem van verontreiniging in de brandstoftank hierbij niet aan de orde is. De energiedichtheid van GTL is echter lager dan die van reguliere diesel, waardoor GTL minder efficiënt is. Ook is de CO₂-uitstoot van GTL bij een well-to-wheel meting hoger dan die van reguliere diesel, terwijl dit bij biodiesel juist lager is.

Productie van biobrandstof

Bij biobrandstof wordt onderscheid gemaakt tussen eerste en tweede generatie. De eerste generatie biobrandstoffen worden gemaakt van planten die speciaal voor dit doeleinde worden verbouwd. Dit gebeurt vaak in tropische landen, op grond waar ook voedsel kan worden verbouwd. Hier is veel landbouwgrond voor nodig, waardoor regenwouden worden platgebrand. Hierbij komt niet alleen CO₂ vrij, maar gaat tevens veel natuur verloren. Dit kan weer nadelige gevolgen hebben voor de biodiversiteit in het betreffende gebied.

Tot slot leidt het gebruiken van landbouwgrond voor het produceren van deze gewassen ertoe dat er minder landbouwgrond beschikbaar is voor het verbouwen van gewassen. Het tekort dat dit met zich meebrengt leidt tot hogere voedselprijzen, met honger als gevolg. Binnen de Europese Unie wordt al rekening gehouden met deze keerzijde van biobrandstof. Zo mogen de gewassen voor biobrandstof niet verbouwd worden in gebieden met een grote biodiversiteit en mogen oerbossen, veengebieden en regenwouden niet worden gebruikt als landbouwgebied.

Tweede generatie biobrandstoffen worden gewonnen uit afval, zoals frituurvet, afvalstromen door algen of afval van veevoer. Hierdoor dragen deze niet alleen bij aan CO₂-reductie, maar ook aan de circulariteit. Bredenoord maakt om bovengenoemde redenen alleen gebruik van HVO uit restmateriaal.

Voor- en nadelen van biobrandstoffen

Zoals uit dit artikel blijkt levert het gebruik van biobrandstoffen in plaats van fossiele brandstoffen zowel voor- als nadelen op. Hier worden deze nogmaals kort samengevat. Voordelen van biobrandstoffen zijn onder andere:

• Vaak zijn deze direct inzetbaar zonder aanpassing van de motor
• Biobrandstoffen zijn steeds opnieuw te produceren uit afval en reststoffen
• In principe is biobrandstof CO₂-neutraal (winnen en vervoer niet meegerekend)
• Werken met biobrandstof is duurzamer indien voor tweede generatie wordt gekozen

Daar staan echter ook enkele nadelen tegenover, waaronder:

• HVO is prijziger dan fossiele brandstof (al is FAME goedkoper)
• Er is vooralsnog sprake van lokale CO₂-uitstoot bij verbranding
• Bio-ethanol vereist boven de 5-10% wél een aanpassing van de motor
• Eerste generatie biobrandstoffen brengen nieuwe problemen met zich mee

Biobrandstoffen bij Bredenoord

Bij Bredenoord kunt u kiezen uit reguliere diesel, de synthetische diesel GTL en de biodiesel HVO (tweede generatie). Welke diesel het meest geschikt is voor uw project, is afhankelijk van verschillende factoren. Heeft u behoefte aan advies bij het maken van de beste keuze? Onze experts denken graag vrijblijvend met u mee. Neem gerust contact op.