Veilig werken met energieopslag
De interesse in li-ion batterijsystemen als onderdeel van hybride energieoplossingen blijft groeien naarmate het aantal mogelijke toepassingen toeneemt. Een dergelijke oplossing combineert verschillende energiebronnen en technieken, waarbij energieopslag vaak een belangrijke rol speelt. Bredenoord ontwikkelde hiervoor de Battery Box. Nieuwe oplossingen brengen echter vragen met zich mee, bijvoorbeeld hoe we hier het best mee kunnen omgaan. Hoe borgen we de veiligheid? Hoe moeten we blussen als er brand uitbreekt? Dit zijn vraagstukken waar Bredenoord en vele andere partijen in zowel Nederland, Europa als de gehele wereld zich op dit moment over buigen.
Het belang van normen en certificering voor energieopslagsystemen
Vanuit het werkveld en veiligheidsdiensten worden veel vragen gesteld omtrent het borgen van de veiligheid bij het werken met li-ion batterijsystemen: enerzijds de handelswijze bij incidenten, anderzijds het voorkomen hiervan. Hoe borgen we de persoonlijke veiligheid bij incidenten? En op welke manieren kunnen we het risico op incidenten zo veel mogelijk verkleinen? Deze vraagstukken vragen om een overkoepelende veiligheidsnorm.
Bij ontwikkeling van de Battery Box heeft veiligheid uiteraard bovenaan de prioriteitenlijst gestaan. De Battery Box loopt voorop als het gaat om certificeringen en normeringen op dit vlak. Bredenoord’s Battery Box was het eerste mobiele energieopslagsysteem dat een GRIDSTOR conformiteitsverklaring ontving. Dit kwaliteitsdocument is specifiek van toepassing op energieopslagsystemen die verbonden zijn aan het net. De veiligheid van de Battery Box voor het personeel dat ermee werkt, voorbijgangers, de omgeving en het net is vanaf het begin zeer belangrijk geweest. De waarborging hiervan werd, bij gebrek aan normen en standaarden, aangetoond met het eerdergenoemde kwaliteitsdocument.
Tot voor kort waren er nog geen nationale normen of standaarden beschikbaar voor het werken met en opslaan en vervoeren van li-ion energieopslagsystemen. De mate van ontwikkeling en toename van het gebruik van energieopslagsystemen zorgden dan ook voor een groeiende behoefte aan duidelijke, uniforme Nederlandse standaarden. Deze zullen bestaan uit de NEN 4288 (Bedrijfsvoering van batterijopslagsystemen) en de PGS-37 (Lithium-ion accu’s: opslag en buurtbatterijen). Beide standaarden zijn momenteel nog in ontwikkeling.
Bredenoord was één van de eersten die li-ion batterijen commercieel hebben ingezet en stelt haar kennis en ervaring op dit gebied graag beschikbaar om voor alle betrokken partijen meer duidelijkheid en inzicht te creëren. Daarom was Bredenoord vanuit haar rol binnen ESNL betrokken bij het vaststellen van de circulaire, de NEN 4288 en indirect bij de PGS-37.
De huidige stand van zaken in Nederland
Op 1 juli 2020 verscheen in de Staatscourant een circulaire (adviesdocument) over de risicobeheersing bij lithium-ion energiedragers. Deze circulaire geeft richtlijnen en adviezen die kunnen worden gebruikt ter overbrugging van de wachttijd tot de publicatie van de richtlijn PGS-37, die in de loop van 2021 zal worden gepubliceerd. De eerdergenoemde circulaire risicobeheersing lithium-ion energiedragers is daarom in principe één jaar geldig en wordt in die tijd als standaard gehanteerd door de brandweer. Het ontwerp van de eerdergenoemde NEN 4288 is inmiddels voor publiek commentaar beschikbaar. Naar verwachting wordt de definitieve norm rond het eind van 2020 gepubliceerd.
De circulaire kwam tot stand door een samenwerking van verschillende partijen, waaronder het RIVM, Brandweer Nederland, brancheverenigingen Bovag, enkele gemeenten, de RAI vereniging, FME en ESNL, waar Bredenoord tevens deel van uitmaakt. Door de verschillende expertises en marksegmenten van deze verschillende partners, was het mogelijk om een zo volledig mogelijk document op te stellen waar elke professional die met li-ion batterijopslagsystemen werkt iets aan heeft.
Internationale standaarden
Steeds vaker weten de verschillende partijen die standaarden uitwerken elkaar te vinden. Dit verbetert de afstemming tussen de verschillende documenten en zorgt er tevens voor dat de normen in lijn van elkaar liggen en er daardoor geen grote onderlinge verschillen ontstaan. Aan de overkoepelende Nederlandse standaard wordt momenteel hard gewerkt. Wel zijn er al verschillende internationale standaarden die ook voor de Nederlandse markt van belang zijn. Welke dit zijn en wat deze standaarden inhouden, wordt hieronder kort toegelicht.
Wereldwijd
Op internationaal niveau wordt sinds april 2020 de IEC 62933-5-2:2020 gehanteerd, waarin veiligheidseisen rond werken met net-geïntegreerde energieopslagsystemen zijn vastgelegd. Vanuit de IEC zijn tevens standaarden vastgelegd omtrent de milieuimpact van, de mogelijke gevolgen van langdurig werken met en het recyclen van energieopslagsystemen. De IEC standaard die specifiek over lithium-ion en de veilige opslag hiervan gaat, wordt dit jaar herzien en mogelijk vernieuwd of aangescherpt. Deze standaarden zijn met name van belang voor de leveranciers van energieopslagsystemen.
De juiste constructie van containers waarin li-ion batterijsystemen correct en veilig kunnen worden vervoerd is vastgelegd in de internationale CSC standaard.
Europa
Europa hanteert de bovengenoemde standaard, aangevuld met verschillende andere standaarden die zich specifiek richten op een bepaald aspect van werken met energieopslagsystemen. Het transport hiervan is vastgelegd in de ADR. Om lithium-ion te mogen vervoeren, moeten tevens testen worden uitgevoerd volgens de UN 38.3.
Verenigde Staten
Noemenswaardig zijn de UL-standaarden die in de VS worden gehanteerd. Deze vooruitstrevende standaarden worden constant strenger en beter. Hierin zijn naast de algemene standaarden ook richtlijnen vastgelegd omtrent het veilig testen van lithium-ion batterijen. Daarnaast is de juiste handelswijze rondom het blussen van energieopslagsystemen vastgelegd in de NFPA 855.
Wilt u een keer over dit onderwerp sparren of meer weten over de mogelijkheden van energieopslag? Neem gerust vrijblijvend contact op.