Servitizatie: van bezit naar gebruik vergroot het gemak voor de klant

Digitalisering opent deuren naar nieuwe manieren van werken. Doordat steeds meer apparaten online verbonden zijn, kun je flexibeler en directer inspelen op de wensen van de klant. De behoefte van de klant gaat dan ook steeds meer verschuiven van een product (het aggregaat) naar een dienst (zorg dat ik nooit zonder stroom zit op een duurzame manier). Deze trend heet servitizatie; de aan een product gekoppelde dienstverlening staat voorop. Je levert precies wat de klant gebruikt, en rekent dit af met ‘pay per use’. Dit illustreren we aan de hand van de werkwijze bij mobiele energie, ‘energy as a service’.

Eigenlijk is verhuur van mobiele energie al de eerste stap in servitizatie. De gebruiker mag immers verwachten dat het aggregaat er staat als het moet, weggehaald wordt zodra de klus klaar is en 24/7 kan draaien. Toch start de klantvraag nog altijd bij het product: ‘lever mij een aggregaat van 250 kVA want zoveel stroom heb ik nodig’. Energy as a service gaat een stap verder. Het gaat uit van het resultaat dat de klant wil. Het resultaat ‘zorg dat mijn bouwplaats altijd genoeg stroom heeft’ kan worden opgelost met een 250 kVA aggregaat. Maar misschien ook wel met een batterij of een hybride koppeling. Bij ‘energy as a service’ laat de klant de inrichting van de oplossing volledig over aan de leverancier. Service is hier dus niet simpelweg onderhoud, maar het volledig ontzorgen van de klant.

Vertrouwen op expertise leverancier

De regelgeving rondom het gebruik van mobiele energie wordt steeds complexer en strenger. Bedrijven moeten meer en meer voldoen aan klimaatdoelen. Tegelijk is er veel innovatie, waardoor er steeds meer duurzame oplossingen zijn. Die zijn ook steeds rendabeler. Voor gebruikers is het lastig om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Met energy as a service hoeft dat ook niet meer. De leverancier is degene die expertise vergaart, en op basis daarvan de beste oplossing adviseert. Stroomvoorziening is niet langer een product, maar een dienst. De verantwoordelijkheid voor een succesvolle realisatie ligt volledig bij de leverancier. Essentieel hierbij zijn kennisdeling en transparantie. Want ook op dit moment adviseert een leverancier als het goed is de optimale installatie, maar dan alleen gebaseerd op stroombehoefte en financiën. Energy as a service verzorgt een oplossing op basis van bijvoorbeeld milieuregels, klimaatdoelen en circulariteit en legt daarbij aan de klant uit waarom de gekozen oplossing de juiste is.

De klant bepaalt wat hij betaalt

Mobiele energie wordt doorgaans afgerekend via de huur van een machine plus de verbruikte brandstof. Bij energy as a service staat het oplossen van het probleem van de klant centraal. Dan is het ook logisch dat de klant betaalt voor een geslaagde oplossing, met welke machines die ook vormgegeven wordt. Energy as a service zal dan ook steeds vaker afgerekend worden met het ‘pay per use’-model. Dat is nu al veel in gebruik bij bijvoorbeeld media-abonnementen: je betaalt niet meer voor het lidmaatschap van een krant, maar alleen voor de artikelen die je leest. Bij servitizatie spreken klant en leverancier samen af wat precies de ‘use’ is. Mobiele energie kun je bij energy as a service dan bijvoorbeeld afrekenen per gebruikte kWh. Of per bespaarde kilo CO₂, of per volume dat is geleverd in een noodstroompool. Misschien wel met de bevestiging van instanties dat een opstelling aan milieuregels en klimaatdoelstellingen voldoet en er dus een vergunning wordt afgegeven. Elke ‘use’ heeft zijn eigen prijskaartje.

Servitizatie door digitale data

De ontwikkeling naar energy as a service is mede mogelijk doordat steeds meer data digitaal beschikbaar zijn. Energy as a service betekent dat de klant er geen omkijken naar heeft. Dan moet bijvoorbeeld Bredenoord de beloofde prestaties wel kunnen monitoren en optimaliseren. Connectivity, het aansluiten van bijvoorbeeld aggregaten op het internet, is essentieel. Ook om efficiënt en duurzaam het transport te regelen en de vloot te beheren. Bijvoorbeeld bij energieopslag in batterijen. Als de batterij zelf data doorgeeft over de resterende capaciteit, dan is de logistiek zo in te regelen dat een volle batterij just in time arriveert. Dit terwijl de chauffeur een efficiënte route langs meerdere klanten rijdt. Daarmee wordt de totale footprint, van bron tot afronding, steeds beperkter en werken zowel klant als leverancier duurzaam. Energy as a service kan dus ook een belangrijke rol spelen bij circulair werken, bijvoorbeeld op de bouwplaats.

Flexibel aan de klantvraag voldoen

Servitizatie is de trend voor de komende jaren. Maar dat betekent niet dat het traditionele model volledig verdwijnt. Servitizatie biedt vooral nog meer ruimte voor maatwerk. De ene klant hecht aan het zelf kiezen van de machines, de andere klant wil het voldoen aan klimaatdoelen volledig uitbesteden. En ook als klant kun je kiezen voor deze hybride aanpak. De standaard wegwerkzaamheden op de traditionele manier, een nieuw prestigieus duurzaam bouwproject via energy as a service. De komende jaren zal het concept van energy as a service in de praktijk verder aangescherpt worden, om zo de optimale toegevoegde waarde van pay per use in dienstverlening te definiëren.

Eens doorpraten over het concept van energy as a service? Benieuwd hoe dit past bij klimaatdoelstellingen en circulair werken? Bredenoord gaat graag in gesprek met potentiële partners en lauching customers!